Chapter 1: Welcome to the Jungle – The Journey Begins with This First Step
ក្នុងជំពូកទី 1 នេះ Tony Robbins បានពន្យល់ពីការចាប់ផ្តើមដំណើរការនៃការស្វែងរក Freedom Financial (សេរីភាពហិរញ្ញវត្ថុ)។ វាបាននិយាយអំពីការស្វែងយល់ពីទីតាំងហិរញ្ញវត្ថុរបស់អ្នកពិតប្រាកដ និងការសំរេចចិត្តដើម្បីផ្លាស់ប្តូរជីវិត។
1. ចាប់ផ្តើមដោយការយល់ដឹងអំពីទីតាំងបច្ចុប្បន្ន (Know Where You Are Now):
Tony Robbins បានអធិប្បាយថា មុនពេលដែលអ្នកចាប់ផ្តើមធ្វើឲ្យស្ថានភាពហិរញ្ញវត្ថុរបស់អ្នកប្រសើរឡើង អ្នកត្រូវការទទួលស្គាល់ថា “អ្នកស្ថិតនៅកន្លែងណា” ជាមុនសិន។
👉 សំណួរដែលត្រូវឆ្លើយ៖
- តើអ្នកមានចំណូលប៉ុន្មានក្នុងមួយខែ?
- តើអ្នកចំណាយប៉ុន្មានក្នុងមួយខែ?
- តើអ្នកមានបំណុលប៉ុន្មាន?
- តើអ្នកកំពុងរក្សាទ្រព្យសម្បត្តិនៅកន្លែងណាខ្លះ?
កិច្ចការ (Action Steps):
- សរសេរចំណូល៖ ចុះកំណត់ចំណូលទាំងអស់ដែលអ្នកទទួលបានប្រចាំខែពីគ្រប់ប្រភព។
- កំណត់ការចំណាយ៖ បំបែកចំណាយជាផ្នែកៗ ដូចជា៖ ការបង់ផ្ទះ, ការចំណាយសំរាប់រថយន្ត, ប្រាក់ចំណាយប្រចាំថ្ងៃ។
- ពិនិត្យបំណុល៖ សរសេរបំណុលដែលអ្នកមាន រួមទាំងកាតឥណទាន (Credit Card), សាច់ប្រាក់កម្ចី (Loans), និងបំណុលផ្សេងៗ។
- ទ្រព្យសម្បត្តិ៖ ចុះបញ្ជីទ្រព្យសម្បត្តិដែលអ្នកកាន់កាប់ ដូចជា៖ ផ្ទះ, ដី, រថយន្ត ជាដើម។
2. កំណត់គោលដៅហិរញ្ញវត្ថុ (Set Clear Financial Goals):
Tony Robbins បានលើកឡើងថា អ្នកមិនអាចទៅដល់គោលដៅបាន ប្រសិនបើអ្នកមិនដឹងថាដំណើររបស់អ្នកទៅកាន់ទីណា។
ប្រភេទគោលដៅ:
- Financial Security (សុវត្ថិភាពហិរញ្ញវត្ថុ): មានប្រាក់គ្រប់គ្រាន់ដើម្បីគ្រប់គ្រងការចំណាយមូលដ្ឋាន (ផ្ទះ, ប្រាក់ខែរថយន្ត, ស្បៀងអាហារ)។
- Financial Vitality (សុខភាពហិរញ្ញវត្ថុ): ប្រាក់កាន់តែច្រើនដែលអាចគ្រប់គ្រងការចំណាយបន្ថែម និងការរស់នៅប្រសើរឡើង។
- Financial Independence (ឯករាជ្យភាពហិរញ្ញវត្ថុ): មិនចាំបាច់ធ្វើការក៏អាចរស់នៅបានដោយប្រាក់ចំណូលពីវិនិយោគ។
- Financial Freedom (សេរីភាពហិរញ្ញវត្ថុ): អាចធ្វើអ្វីក៏បានដោយមិនប៉ះពាល់ដល់ទ្រព្យសម្បត្តិ។
- Absolute Financial Freedom (សេរីភាពពេញលេញ): មានប្រាក់គ្រប់គ្រាន់ដែលអាចធ្វើបានគ្រប់អ្វីដែលចង់ធ្វើ។
👉 សំណួរដែលត្រូវឆ្លើយ៖
- តើអ្នកចង់មានលុយប៉ុន្មានដើម្បីដល់កម្រិតសុវត្ថិភាព?
- តើអ្នកចង់ឈានដល់ Financial Independence ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំ?
- តើអ្នកចង់ចំណាយអ្វីខ្លះនៅពេលដែលអ្នកមានសេរីភាពហិរញ្ញវត្ថុ?
កិច្ចការ (Action Steps):
- កំណត់គោលដៅរយៈពេលខ្លី (Short-term goals): កាត់បន្ថយបំណុល, ការរក្សាសន្សំប្រាក់។
- កំណត់គោលដៅរយៈពេលវែង (Long-term goals): ការកក់សំចៃដើម្បីចូលនិវត្តន៍, ទិញផ្ទះ, ធ្វើដំណើរកំសាន្ត។
- បង្កើតផែនការដោយយកគោលដៅនីមួយៗមកធ្វើជាចំណុចកំណត់ (Milestones)។
3. ការសម្រេចចិត្តចាប់ផ្តើម (The Power of Decision):
Tony Robbins បានពន្យល់ថា ការសម្រេចចិត្តចាប់ផ្តើមគឺជាគន្លឹះដ៏សំខាន់បំផុត។ ពេលអ្នកសម្រេចចិត្តធ្វើអ្វីមួយ ការងារនោះនឹងក្លាយជាការពិត ប៉ុន្តែបើអ្នកសំងើតចិត្ត ការងារនោះនឹងមិនកើតមានឡើយ។
ចំណុចសំខាន់:
- ការសម្រេចចិត្តឲ្យច្បាស់លាស់ (Decisive Action)
- មិនរង់ចាំឱកាសមកដល់ (Don’t Wait for the Perfect Moment)
- ចាប់ផ្តើមពីអ្វីដែលអ្នកអាចធ្វើបាន (Start with What You Can Do Now)
ឧទាហរណ៍ពិត:
- Howard Schultz បានទិញកាហ្វេតូចមួយហៅថា Starbucks នៅពេលវាមិនទាន់ល្បីល្បាញ ហើយពេលនេះវាក្លាយជាក្រុមហ៊ុនកាហ្វេធំបំផុតក្នុងពិភពលោក។
- Warren Buffett ចាប់ផ្តើមវិនិយោគពីអាយុ 11 ឆ្នាំ ជាមួយប្រាក់ត្រឹមតែ $114។
4. យល់ដឹងពីការគ្រប់គ្រងហិរញ្ញវត្ថុ (Mastering Money vs. Money Mastering You):
Robbins បានលើកឡើងថា “If you don’t master money, it will master you.” ហើយនេះជាមូលហេតុដែលមនុស្សភាគច្រើនមានបំណុល និងជីវភាពសេដ្ឋកិច្ចមិនច្បាស់លាស់។
សារសំខាន់៖
- ត្រូវស្វែងយល់ពីវិធីសាស្ត្រកាត់បន្ថយការចំណាយដូចជា ការកាត់បន្ថយការចំណាយហួសកំណត់។
- បង្កើនប្រាក់សន្សំសម្រាប់វិនិយោគនៅពេលអនាគត។
- គ្រប់គ្រងការចំណាយប្រចាំថ្ងៃអោយបានមានប្រសិទ្ធភាព។
5. សារពីជំពូកទី 1:
“Welcome to the Jungle” គឺជាដំណើរការចាប់ផ្តើមដ៏សំខាន់បំផុតសម្រាប់អ្នកដើម្បីស្វែងយល់ពីកន្លែងដែលអ្នកកំពុងឈរនៅក្នុងពិភពហិរញ្ញវត្ថុ និងការកំណត់ផែនការពិតប្រាកដដើម្បីឈានទៅកាន់សេរីភាពហិរញ្ញវត្ថុ។
updated
Chapter 2: Become the Insider – Know the Rules Before You Get in the Game
ក្នុងជំពូកទី 2 នេះ Tony Robbins បានលើកឡើងពីសារៈសំខាន់នៃការយល់ដឹងអំពីច្បាប់នៃ ការវិនិយោគ និង ហិរញ្ញវត្ថុ។ គោលបំណងនៃជំពូកនេះគឺឲ្យអ្នកក្លាយជាអ្នកមានចំណេះដឹងទូលំទូលាយដូចជាអ្នកវិនិយោគដែលមានបទពិសោធន៍ ហើយអាចចូលរួមក្នុងវិស័យហិរញ្ញវត្ថុដោយការពារខ្លួនពីហានិភ័យ និងការខាតបង់។
🔹 1. The Game is Rigged – ទីផ្សារត្រូវបានគ្រប់គ្រងដោយក
Tony Robbins បានលើកឡើងថា ការវិនិយោគនៅក្នុង Stock Market ឬ Mutual Funds ភាគច្រើនត្រូវបានគ្រប់គ្រងដោយក្រុមហ៊ុនធំៗ (Big Players) ដូចជា៖
• Hedge Funds
• Investment Banks
• Institutional Investors
នេះមានន័យថា អ្នកវិនិយោគតូចៗមានភាពលំបាកក្នុងការចូលរួម និងទទួលផលប្រយោជន៍ធំទូលាយ ដោយសារតែការគ្រប់គ្រងទីផ្សារពីអ្នកធំៗ។
ឧទាហរណ៍:
• ការចុះតម្លៃឫកើនឡើងនៃតម្លៃផ្នែកផ្សេងៗក្នុងទីផ្សារ ជាញឹកញាប់ត្រូវបានសាកល្បងដោយក្រុមហ៊ុនធំៗ។
• High-Frequency Trading (HFT) អាចធ្វើការទិញលក់មួយភ្លែតក្នុងពេលតែមួយ ធ្វើឲ្យតម្លៃទីផ្សារផ្លាស់ប្តូរយ៉ាងរហ័ស។
🔹 2. Fees Eat Your Returns – កម្រៃសេវាធ្វើឲ្យខាតបង់ចំណេញ
Robbins បានពន្យល់ថា ភាគច្រើននៃអ្នកវិនិយោគមើលរំលងការចំណាយលាក់មុខដូចជា Fees និង Expense Ratios ដែលកើតឡើងនៅពេលវិនិយោគក្នុង Mutual Funds ឬ Index Funds។
👉 Expense Ratio គឺជាកម្រៃសេវាដែលត្រូវបង់ជារៀងរាល់ឆ្នាំដើម្បីគ្រប់គ្រងពន្ធផលនៃការវិនិយោគ។
👉 Front-End Load និង Back-End Load គឺជាកម្រៃសេវាដែលត្រូវបង់នៅពេលទិញ ឬលក់មូលបត្រ។
ឧទាហរណ៍:
• បើអ្នកវិនិយោគ $100,000 ជាការវិនិយោគរយៈពេល 30 ឆ្នាំ ជាមួយនឹងអត្រាខាតបង់ 2% ក្នុងមួយឆ្នាំ អ្នកអាចបាត់បង់ប្រាក់បានជាង $300,000 តាមរយៈកម្រៃសេវា!
អ្វីដែលគួរធ្វើ៖
• Index Funds និង ETFs (Exchange-Traded Funds) មានកម្រៃសេវាទាបជាង Mutual Funds បើប្រៀបធៀប។
• អ្នកអាចកាត់បន្ថយការចំណាយនេះដោយជ្រើសរើសយុទ្ធសាស្ត្រវិនិយោគដែលមានកម្រៃសេវាតិច។
🔹 3. Hidden Fees – កម្រៃសេវាលាក់មុខ
Tony Robbins បានពន្យល់ថា ក្រុមហ៊ុនវិនិយោគភាគច្រើនមានការគិតកម្រៃលាក់មុខដែលអ្នកវិនិយោគមិនដឹងខ្លួន។ កម្រៃរួមមាន៖
1. Management Fees – កម្រៃសេវាដើម្បីគ្រប់គ្រងទ្រព្យសម្បត្តិរបស់អ្នក។
2. Administrative Fees – កម្រៃសេវាសម្រាប់ការប្រតិបត្តិការ។
3. Trading Costs – កម្រៃសម្រាប់ការទិញលក់មូលបត្រ។
💡 ហេតុអ្វីវាគួរព្រួយបារម្ភ?
• កម្រៃសេវាពេលវិនិយោគក្នុងរយៈពេលវែងអាចបន្តកើនឡើង និងកាត់បន្ថយចំណេញដោយមិនដឹងខ្លួន។
• Tony Robbins បានលើកឡើងថា បើមានកម្រៃសេវា 3% ក្នុងរយៈពេល 30 ឆ្នាំ វាអាចកាត់ចំណេញរបស់អ្នកបានដល់ 60%!
🔹 4. Understand the Tax Game – ការគ្រប់គ្រងពន្ធ
នៅក្នុងពិភពវិនិយោគ ការកាត់បន្ថយពន្ធជាផ្នែកសំខាន់បំផុតក្នុងការរក្សាចំណេញ។
• Capital Gains Tax – ពន្ធដែលត្រូវបង់នៅពេលដែលអ្នកលក់ទ្រព្យសម្បត្តិ (ដូចជា Stocks, Bonds) ហើយទទួលបានចំណេញ។
• Dividends Tax – ពន្ធលើប្រាក់ចំណូលពីការបែងចែកប្រាក់ចំណេញ។
យុទ្ធសាស្ត្រ៖
1. Long-Term Capital Gains: បើអ្នកកាន់ទ្រព្យសម្បត្តិនៅក្នុងរយៈពេល 1 ឆ្នាំឬច្រើនជាងនេះ អត្រាពន្ធតិចជាង Short-Term Capital Gains។
2. Tax-Deferred Accounts: ការវិនិយោគក្នុង 401(k) ឬ IRA អាចបន្ថយការបង់ពន្ធរហូតដល់ពេលនិវត្តន៍។
3. Roth IRA: ប្រាក់ចំណេញក្នុង Roth IRA មិនត្រូវបង់ពន្ធនៅពេលដកយក។
🔹 5. Learn from the Masters – រៀនពីអ្នកវិនិយោគដ៏ល្បីល្បាញ
Tony Robbins បានបង្ហាញពីយុទ្ធសាស្ត្ររបស់អ្នកវិនិយោគធំៗដូចជា:
• Warren Buffett: ផ្តោតលើការវិនិយោគយូរអង្វែងនៅក្នុងក្រុមហ៊ុនដែលមានតម្លៃល្អ (Value Investing)។
• Ray Dalio: បង្កើត All Weather Portfolio ដែលបំបែកហានិភ័យទៅលើវិស័យផ្សេងៗដើម្បីការពារពេលទីផ្សារធ្លាក់ចុះ។
• Paul Tudor Jones: យកការពារការខាតបង់ជាអាទិភាព ហើយពិនិត្យឲ្យបានច្បាស់មុនពេលវិនិយោគ។
Key Takeaways:
1. ការចែកចាយការវិនិយោគ (Diversification) ជាកូន្លីះសំខាន់ក្នុងការកាត់បន្ថយហានិភ័យ។
2. ការគ្រប់គ្រងហានិភ័យមុនពេលគិតពីការកើនឡើងនៃចំណេញ។
3. ការរក្សាទ្រព្យសម្បត្តិរយៈពេលវែង ជាគន្លឹះនៃការទទួលបានសេរីភាពហិរញ្ញវត្ថុ។
🔹 6. Action Steps សម្រាប់ជំពូកទី 2:
1. ពិនិត្យមើលកម្រៃសេវា ដែលអ្នកកំពុងបង់ពេលវិនិយោគ និងព្យាយាមកាត់បន្ថយ។
2. ប្រើ Index Funds ឬ ETFs ដើម្បីកាត់បន្ថយកម្រៃសេវា និងការចំណាយ។
3. យល់ដឹងពីពន្ធ និងរកវិធីកាត់បន្ថយពន្ធលើការវិនិយោគរបស់អ្នក។
4. បង្កើតផែនការការពារការបង់ពន្ធ (Tax Shielding Strategy) ដើម្បីរក្សាប្រាក់ចំណេញបានច្រើនជាងមុន។
💡 សារពីជំពូកទី 2:
“If you want to win the game, you have to know the rules and minimize costs.”
Tony Robbins បញ្ជាក់ថា អ្នកវិនិយោគម្នាក់គួរដឹងច្បាស់ពីលក្ខខណ្ឌនៃទីផ្សារ កម្រៃសេវា និងពន្ធ ដើម្បីការពារខាតបង់ដោយមិនចាំបាច់។
