គណនី (Accounting) គឺជាដំណើរការរបាយការណ៍ និងការវិភាគព័ត៌មានហិរញ្ញវត្ថុរបស់អង្គភាពមួយ។ វាជាប្រព័ន្ធសំខាន់សម្រាប់ការបង្ហាញពីស្ថានភាពហិរញ្ញវត្ថុ និងជួយដល់ការសម្រេចចិត្តដ៏មានប្រសិទ្ធភាព។
១. តើគណនីជាអ្វី?
គណនីគឺជាដំណើរការប្រមូល, កត់ត្រា, បែងចែក និងសរុបព័ត៌មានហិរញ្ញវត្ថុ ដើម្បីបង្ហាញពីអំណាចហិរញ្ញវត្ថុ និងលទ្ធផលនៃប្រតិបត្តិការរបស់អង្គភាព។ ព័ត៌មានទាំងនេះត្រូវបានសរសេរជារបាយការណ៍ដូចជា៖
- របាយការណ៍ប្រាក់ចំណូល (Income Statement)
- តារាងថ្លៃទ្រព្យសម្បត្តិ (Balance Sheet)
- របាយការណ៍ចំណាយប្រាក់ (Cash Flow Statement)
២. មុខងារសំខាន់របស់គណនី
- ជាឧបករណ៍សម្រេចចិត្ត៖ គណនីផ្ដល់ព័ត៌មានចាំបាច់សម្រាប់ម្ចាស់អាជីវកម្ម និងវិនិយោគិនក្នុងការធ្វើសម្រេចចិត្តអាជីវកម្ម។
- ការតាមដានហិរញ្ញវត្ថុ៖ ជួយឲ្យអាជីវកម្មដឹងថា ប្រាក់ចូលចេញរបស់ពួកគេដំណើរការយ៉ាងដូចម្តេច។
- ការអនុលោមច្បាប់៖ ការកត់ត្រាគណនីត្រឹមត្រូវជួយឲ្យអាជីវកម្មអាចបំពេញកាតព្វកិច្ចផ្នែកពន្ធនិងច្បាប់ផ្សេងៗបានត្រឹមត្រូវ។
៣. ប្រភេទគណនីមូលដ្ឋាន
- គណនីប្រាក់ចូល (Revenue Accounts)
- គណនីចំណាយ (Expense Accounts)
- គណនីទ្រព្យសម្បត្តិ (Asset Accounts)
- គណនីបំណុល (Liability Accounts)
- គណនីភាគហ៊ុន (Equity Accounts)
៤. ចុងក្រោយ
ការយល់ដឹងអំពីមូលដ្ឋានគ្រឹះនៃគណនី មិនត្រឹមតែជួយអោយអ្នកគ្រប់គ្រងហិរញ្ញវត្ថុបានត្រឹមត្រូវទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងជាឧបករណ៍សំខាន់សម្រាប់ការរីកចម្រើននៃអាជីវកម្មផងដែរ។ អ្នកណាម្នាក់ចង់ឲ្យអាជីវកម្មរបស់ខ្លួនឈានមុខ គួរតែចាប់ផ្តើមពីការសិក្សាគណនីឲ្យបានយល់ឱ្យបានច្បាស់។